Terwijl sociale mediagebruikers zichzelf zomaar blootgeven, krijgt de Gegevensbeschermingsautoriteit een stijgend aantal klachten te verwerken. Vijf slachtoffers over de gevolgen van hacking, cyberpesten en sexting.
Een simpele like op Facebook leidt al snel tot een berg aan persoonlijke informatie. Toch zijn het niet alleen sociale mediaplatformen die via dataverzameling een aanslag plegen op onze privacy. Amber* reageerde aanvankelijk vol ongeloof op het incident met haar ex-vriend. “Wie wil nu in godsnaam mijn foto’s gebruiken op een datingsite? Toen ik ontdekte wie het gedaan had, werd ik razend.” Akash tilt niet zo zwaar aan de online pesterijen. “Als het nu nog grappig zou zijn, maar zelfs dat is het niet.”
Amber (23): “Mijn ex-vriend heeft mijn foto’s ongevraagd op een datingsite gezet.”
Maar in extreme gevallen kan misbruik wel tot een identiteitscrisis of zelfmoordgedachten leiden. “Iedereen op school had de foto gezien en keerde zich tegen mij. Het maakte me ziek. Vriendinnen had ik niet meer. Op een gegeven moment wou ik niet meer leven. Uiteindelijk ben ik van school veranderd”, vertelt Emma. Ook Selina schrok ervan van hoe makkelijk ze zich fysiek en mentaal bloot gaf. “Ik snap nog steeds niet hoe ik mezelf zo heb kunnen laten manipuleren voor een paar mooie woorden. Maar als je zo onzeker bent, dan is die aandacht best verslavend. Wie weet waar die filmpjes nu nog rondgaan? Maandenlang durfde ik amper te gaan slapen.”
Emma geeft aan dat zo’n inbreuk vooral op jonge leeftijd gevaarlijk kan zijn. “Op je twaalfde denk je niet na over de gevolgen. Nu ik bijna 23 ben, draag ik dat nog steeds mee. Het heeft van mij een heel onzeker persoon gemaakt.”
Emma (22): “Een foto die voor één persoon bedoeld was, belandde op Netlog.”
Onuitwisbaar
Veel machteloosheid bij de slachtoffers, maar bij de pakken blijven zitten, heeft geen zin. “Als ze mijn foto’s of persoonlijke gegevens willen vinden, dan kunnen ze dat ook. Bepaalde sporen blijven onuitwisbaar”, zegt Amber. Selina overwon langzaam maar zeker haar demonen. “Ik besef nu wel dat je nooit iemand blindelings op het internet mag vertrouwen die je niet in real life kent. De minste informatie kan tegen je gebruikt worden. Mij zou dat toch niet overkomen, dacht ik. Wel dus.”
Ellen Stemgée, hulpverlener bij het Jongeren Advies Centrum (JAC) in Oostende, bevestigt de problematiek. “Veel jongeren tussen 12 en 25 jaar zoeken hulp via gesprekken of chatberichten. Ze kunnen met al hun vragen bij ons terecht en verkiezen vaak om anoniem te blijven.”
Slachtoffers lopen liever niet te koop met hun verhaal, hoewel ze online of via de telefoon wel bereid zijn om erover te praten.
* De namen zijn gewijzigd om de anonimiteit van de slachtoffers te respecteren.
Disclaimer: dit artikel gaat over privacy en maakt deel uit van de PIDmag Privacy, gemaakt door de studenten van de Master Journalistiek aan de KU Leuven campus Sint Andries.
Voor een collectief gevoel van anonimiteit besloten de studenten de artikels niet te ondertekenen.