In Hamont-Achel, het uiterste punt van Noord-Limburg, vind je de Dodendraad, of althans een reconstructie van hoe hij er zou hebben uitgezien. Het grootste deel van de reconstructie ligt echter op een wandelafstand van ongeveer 4 kilometer.
De Dodendraad is een overblijfsel uit de Eerste Wereldoorlog, in 1914 aangelegd door de Duitse bezetter om Tijdens de Eerste Wereldoorlog in 1914 wordt het bezette België af te scheiden van afgescheiden van het neutrale buurland Nederland. ‘Den droad’ in de volksmond, moest verhinderen dat burgers en soldaten naar het Verenigd Koninkrijk zouden vluchten.
“Om dat te verhinderen besluit de Duitse bezetter op een gegeven moment om een draadversperring te plaatsen langs het volledige grensgebied”, vertelt Guy Joosten, schepen van stad Hamont-Achel en een van de projectleiders van de reconstructie.
Later wordt de draad vervangen door drie rijen draad. Op de middelste staat een spanning van zo’n 2.000 volt over een afstand van 332km. “Burgers waren destijds niet vertrouwd met elektriciteit, en veel van hen waren bang van de draad”, zegt Joosten. Professor Alex Vanneste, prodecaan van de Faculteit Ontwerpwetenschappen aan de Universiteit van Antwerpen en Wereldoorlog 1-expert, schat dat de Dodendraad om en bij de 500 levens heeft geëist. 61 mensen zouden in en rond de regio Hamont-Achel gestorven zijn. Daar is echter geen duidelijk overzicht van.
De reconstructie
Hoewel de reconstructie nooit dezelfde indruk geeft als het originele draadwerk, komt ze volgens Vanneste toch aardig in de buurt. Er is immers niks van de originele Dodendraad overgebleven. Na de oorlog werden alle onderdelen gebruikt door onder andere boeren, om hun weilanden af te spannen.
De dodendraad bestaat uit drie rijen draad met isolatoren op het middelste hekwerk. De porseleinen isolatoren, het eenvoudige hekwerk en het waarschuwingsbordje met Achtung op katapulteren je tachtig jaar terug in de tijd. Dankzij de informatieborden krijg je een concreet beeld van hoe het er vroeger uitzag.
Tegelijkertijd is er de stilte van de omringende natuur. Dat zorgt voor een mooi contrast tussen de spanning van toen en de kalmte die er vandaag hangt. Vandaag staat er een snijdende wind die de draden doet bewegen. Ze schuren langs de draadklemmen en herinneren de bezoekers aan het verleden in deze contreien.
Praktische info
De reconstructie van de draad in Hamont-Achel bestaat uit twee delen. Het gedeelte bij de Achelse Kluis is kleiner. Parkeren kan aan de Kluis zelf of aan de andere kant van de Beverbeekse Heide. Die parkeerplaats is kenmerkend door de grote rechtopstaande sleutel. De reconstructie zie je dan enkele tientallen meters verderop.
Wie de reconstructie aan de Ruiterstraat wil bezichtigen moet zijn wagen langs de weg parkeren. Hier is geen parking voorzien. Beide reconstructies zijn rolstoelvriendelijk. Bij de reconstructie aan de Ruiterstraat is het dan wel aangeraden om op het fietspad te gebruiken. Er is namelijk geen trottoir om de omgeving zo waarheidsgetrouw mogelijk te reconstrueren.
Er zijn twee wandelroutes die langs de Dodendraad passeren. Wie een kortere wandeling wil doen kan kiezen voor de wandeling van zo’n drie kilometer. Voor de ervaren wandelaars is er ook een wandeling van ongeveer negen kilometer.