Enkele weken geleden dwaalde koning Winter door Europa en maakte zelfs doden. Heeft deze koude-opstoot te maken met de opwarming van de aarde, zoals door sommige wetenschappers wordt beweerd? En wat doen jongeren om het tegen te gaan of interesseert het hen niet en stoken ze de kamer lekker warm?
De klimaatverandering wordt nu al op veel verschillende plaatsen op aarde waargenomen. "Het grootste probleem voor de mens is dat weerpatronen veranderen: droge gebieden worden vochtiger, sommige vruchtbare gebieden worden net droger", zegt Mieke Sterken, werkzaam bij de International Polar Foundation in Brussel en expert in klimaatveranderingen.
Te droog, te vochtig, te warm
Dit brengt problemen met zich mee voor landbouwers, vooral in ontwikkelingslanden. Hun gewassen brengen minder op omdat het te droog, te vochtig, te koud of te warm is. Ook vergroot de kans op tropische stormen, bijvoorbeeld cyclonen in de noordelijke Atlantische Oceaan, en gaan mensen zich voortaan beter moeten beschermen na enorme hoosbuien. Maar dit is makkelijker gezegd dan gedaan: mensen kunnen zich niet overal zomaar aanpassen aan deze weersveranderingen. Dat kost geld en we kunnen ook niet zomaar massaal uit een land wegtrekken om elders grond te gaan bewerken.
Deels door de mens, maar ook deels door klimaatveranderingen vermindert de biodiversiteit op aarde sterk: dit maakt ecosystemen kwetsbaar, waar de mens uiteindelijk zelf ook deel van uitmaakt. "Als bepaalde dier- en plantensoorten uitsterven of sneller migreren naar koude gebieden, dan kan dat een gevaar betekenen voor de soorten die voor hun voedsel of bescherming afhankelijk zijn van die bepaalde verdwenen of gemigreerde soorten", zegt Mieke Sterken. Het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) schatte in 2007 dat 20-30% van alle soorten op aarde in gevaar kunnen komen als er een opwarming van 1,5 tot 2,5 graden komt.
Gevolgen voor België
Ook België krijgt te kampen met problemen in de nabije toekomst als gevolg van de klimaatveranderingen. Op termijn kunnen de winters milder worden en de zomers warmer en droger. Zo is er ook meer kans op hittegolven, zoals we er een hadden in 2003, en is het ook mogelijk dat de neerslag minder gelijkmatig verdeeld valt, hoewel dat laatste nog onzeker is. De stijging van de zeespiegel kan leiden tot een grotere kans op overstromingen, vooral in havensteden en een versnelling van de erosie van stranden en duinen.
Volgens Mieke Sterken voelt de Belg deze veranderingen vooral op socio-economisch vlak; wij kunnen ons immers wel aanpassen aan een veranderend klimaat, maar dit kan ons geld kosten. Een wetenschappelijke studie, recent gepubliceerd in het tijdschrift PNAS (Proceedings of the National Academies of Science) schatte dat het veranderende klimaat een welvaartsdaling van 0,2-1 procent per jaar kan veroorzaken in Europa.
Wat kunnen we zelf doen?
"Als individu denk je soms dat je weinig kan doen, maar als je weet dat in Europa 25 procent van de uitstoot van broeikasgassen veroorzaakt wordt door (energie)consumptie in 'huishoudens', dan weet je dat je al een verschil kan maken door je eigen levensstijl onder de loep te nemen", zegt Mieke Sterken.
Het is belangrijk dat alle overheden wereldwijd samenwerken om uitstoot van broeikasgassen te verminderen. In de jaren 90 is men erin geslaagd om de uitstoot van cfk's (chloorfluorkoolstofverbindingen) drastisch te verminderen, om een vergroting van het ozongat te verhinderen, dus waarom zouden we er nu niet in slagen om gezamenlijk iets aan de klimaatveranderingen te doen?
Hoe meer mensen hierachter staan, hoe meer bedrijven en overheden volgen. De International Polar Foundation heeft vorig jaar een aantal handige Energie Actiesheets op haar website geplaatst, waarin nuttige tips en informatie staan over hoe je energiezuiniger kan leven. Je kan de sheets downloaden via de website www.educapoles.org/nl.
Ecologische jongeren
Het bewustzijn van de problematiek rond klimaatverandering zal bij elke jongere al wel eens in hun hoofd gepasseerd zijn. Maar niet elke jongere is even ecologisch bewust.
David is een 21-jarige student en doucht bijna elke dag, vergeet soms ook het licht uit te doen en is niet altijd bezig met de opwarming van de aarde. Naar zijn mening zal de wereld dan ook niet vergaan op 21 december, zoals de Mayakalender vermeldt. "Moest het zo zijn, zal het plots zijn en van korte duur zodat we er niets van merken", zegt hij. Wel is hij ongerust na het kijken van documentaires. Hij vindt ook dat mensen koppig zijn van aard en 'maar gewoon hun ding doen'.
Imke daarentegen is een 22-jarige studente en dagelijks bezig met de problematiek. "De effecten van de opwarming van de aarde worden steeds duidelijk en maken me soms boos of ongerust", zegt ze. Om de opwarming tegen te gaan laat ze lampen niet onnodig branden en gebruikt ze spaarlampen, zet ze de verwarming maar voor een bepaalde tijd op en trekt ze elektrische apparaten uit zodra ze niet meer gebruikt worden. Ook probeert ze zo weinig mogelijk te vervuilen en recycleert ze haar afval.
Zoals David denkt ook Imke niet dat de aarde vergaat op 21 december 2012 maar ze gelooft wel dat we binnen enkele jaren in grote problemen komen als we zo verder doen en dat we de gevolgen van de veranderingen die de aarde ondergaat gaan voelen. "De aarde gaat niet vergaan, maar wel veranderen. Vaak vraag ik me af hoe we het binnen een aantal jaren hebben. Volgens mij gaan we zeer slechte momenten tegemoet en dragen we de gevolgen van het uitbuiten en vervuilen van de aarde."
© 2012 - StampMedia – Marlies Van Bael
Dit artikel werd gepubliceerd door Nieuws.be op 06/03/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door Jongerenplaneet.be op 06/03/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door Gündem op 06/03/2012