“Jij moet de roodgekleurde zinnen voorlezen.” “Ik?” “Ja, jij!” Deze uitwisseling tussen juryvoorzitters Louise (17) en Zakaria (12) vanachter hun microfoons in de Kamer is typerend voor de Kinderrechtenprijs. De prijs is niet alleen voor, maar vooral ook door kinderen. De twintig juryleden, allen tussen tien en achttien jaar, hebben Habbekrats uitgeroepen tot winnaar en beloont de organisatie met € 10.000.
De Kinderrechtenprijs is een initiatief van het Kinderrechtencommissariaat, de Délégué général aux droits de l’enfant en Plan International België. Voor deze tweede editie kwamen 25 Vlaamse of Brusselse organisaties in aanmerking die op verschillende manieren opkomen voor de rechten van kinderen. Na twee selectierondes in oktober en november waarbij alle organisaties zich presenteerden, selecteerde de kinderjury uiteindelijk vijf finalisten. Bij deze keuze hadden de kinderen het volledig voor het zeggen. Want zoals de Waalse kinderrechtencommissaris het zei: “De beste verdedigers van kinderrechten zijn de kinderen”.
De vijf gekozen finalisten zijn de volgende: Donorkinderen vzw, dat de belangen verdedigt van kinderen die verwekt zijn met het sperma of eicel van een onbekende donor. De Vlaamse Scholierenkoepel, voor de stem van leerlingen in het secundair onderwijs. Saying Goodbye en Missing You, beiden voor de rouwverwerking van jongeren die een dierbare hebben verloren. En tenslotte jeugdwerking Habbekrats, een jeugdwerking voor kansarme kinderen en jongeren. Die laatste werd in het Federaal Parlement op een middag vol met speeches en muziek gekroond tot uiteindelijke winnaar. De winnaar was van tevoren alleen bekend bij de kinderjury zelf. Volwassenen binnen de organiserende instanties wisten van niks.
Habbekrats organiseert kampen en andere projecten voor jongeren tot 25 jaar, vaak bijna gratis. Jurylid Louise vertelt dat de kinderen vooraf zelf een aantal criteria hebben bedacht waarop ze gingen beoordelen, bijvoorbeeld “de toegankelijkheid van de organisatie, originaliteit, participatie of langdurigheid”. “Omdat iedereen bij Habbekrats terecht kan, en het ook gratis is, scoorde het hoog op deze onderdelen.” Tijdens de debatten tussen de juryleden was er veel eensgezindheid over wie de prijs verdient. “Iedereen in de jury vond Habbekrats een terechte winnaar.”
“Waar kinderrechten zijn, bestaat ook altijd onrecht”
Habbekrats is in 1991 opgericht door oud-chemicus Chris Van Lysebetten. Al van jongsaf zag hij het onrecht bij kinderen in zijn straat en werd hij actief in jongerenwerk. “Waar kinderrechten zijn, bestaat ook altijd onrecht” zegt hij in zijn dankwoord. Met gemeentelijke en Vlaamse subsidies en vrijwilligersinzet kon de organisatie uitgroeien, ondertussen met dertien “warme huizen” en zo’n 2.500 jongeren verspreid over het land. De 10.000 euro aan prijzengeld gaat naar Habbekrats’ eigen steunfonds, Toverdoos, waaruit ze directe kosten zoals eten en schoolkosten voor de kinderen betalen.
De Kinderrechtenprijs is de aftrap van de kinderrechtenweek. Die viert het ondertekenen van het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind in 1989.
Dit artikel werd gepubliceerd door Het Nieuwsblad op 19/11/2018.
