De zware daling in de verkoopcijfers van de Chinese automarkt heeft er samen met de Amerikaanse handelsban tegen Iran voor gezorgd dat de Truiense aandrijfsysteemproducent Punch Powertrain in slechte papieren zit. Momenteel staan er 300 banen op de tocht.
“De vakbonden van Punch Powertrain zullen in de toekomst geen acties meer houden,” zegt Raf Dal Cero, vakbondsafgevaardigde van de ABVV. “Er is voor ons geen enkele reden om nog acties te ondernemen. We weten dat het bedrijf alles gedaan heeft om haar werknemers te helpen. Wij ondernemen pas actie wanneer de gesprekken niet vooruitlopen. Op dit moment is dat wel het geval en ik zie dat in de toekomst niet veranderen. Het zullen in ieder geval moeilijke jaren worden.”
Geen nieuwe werknemers meer
De slechte gang van zaken zorgt er dus voor dat Punch moet knippen in de kosten. Dat resulteert in honderden economisch werklozen. Met dalende winstcijfers en een schuldenberg van bijna een half miljoen euro wordt het voor Punch een uitdaging om het schip tot na 2022 drijvende te houden. “De komende twee jaar gaan we werken met een economisch werkloosheidssysteem,” zegt Dal Cero. “Samen met de 308 ontslagen zou dat genoeg moeten zijn om het bedrijf draaiende te houden.”
Voor de werknemers die terug op de arbeidsmarkt belanden, is een vangnet voorzien. “Er is een sociaal plan opgesteld met extralegale voordelen voor alle werknemers die hun job verliezen. Zij krijgen een financiële vergoeding of snellere toegang tot opleidingen,” verduidelijkt Dal Cero.
Punch Power Train wil in de toekomst geen nieuwe werknemers meer aanwerven. “Dankzij de PSA- deal komen er zo’n 1,2 miljoen transmissies bij. De technologische vooruitgang maakt het mogelijk om met minder personeel evenveel voertuigen te produceren,” zegt Dal Cero. Hij haalt ook het verschil aan tussen een automatische versnellingsbak en een manuele. “Voor het maken van een manuele versnellingsbak heb je zo’n vijf personen nodig. Een automatische versnellingsbak heeft minder componenten en vraagt maar 3 of 4 paar handen.”
Van hemel naar hel
Op 6 maart 2016 kwam Punch Powertrain voor 1 miljard euro in handen van de Chinese Yinyi groep. Het nieuwe Punch maakte met een quasi volledige afhankelijkheid van China een vliegende start. Van 210 werknemers ging het bedrijf naar 2.600 personeelsleden, waarvan de helft tewerkgesteld in Sint-Truiden.
In 2022 moest een deal met PSA Peugeot Citroën, dat recent Opel overnam, het bedrijf nog drie keer zo groot maken. De deal zou zo’n 2,7 miljard euro moeten opleveren. Punch ging naarstig opzoek naar nieuwe werknemers. Borden met als slogan ‘Punch Powertrain zoekt onderhoudstechnici’ vond je overal langs de wegen in Sint-Truiden. In het najaar van 2018 kwam echter een einde aan die positieve toekomst. In november was er voor de vijfde maand op rij een daling van het aantal verkochte voertuigen op de Chinese automarkt. 2,55 miljoen auto’s gingen de deur uit, 14 procent minder dan een jaar eerder.
Toen CEO en sterke man Cor Van Otterloo in april 2019 het leven liet, en pas een half jaar later vervangen werd door Jorge Solis, ging het van kwaad naar erger met het bedrijf. De gevolgen van de slechte verkoop in China werden nu ook in Haspengouw gevoeld. Bovendien moet de nieuwe Mexicaanse CEO opboksen tegen bakken kritiek.
Waar er vroeger nog 700.000 versnellingsbakken gemaakt werden, waren dat er nu nog slechts 400.000. Het teken voor Punch om banen te schrappen. Eind augustus kondigde het bedrijf een verlies van 188 werknemers aan. Een maand later kwamen daar nog eens 120 bij. Een streep door de rekening van de 1100 arbeiders en bedienden die nu aan het werk zijn. Het gevolg was veel ontevreden werknemers, spontane stakingen en onvrede bij de vakbonden.
China en Trump
Voor voormalig aandeelhouder LRM, dat mee akkoord ging met de verkoop in 2016, is de oorzaak van de problemen duidelijk. “De verkoop aan China was louter toevallig. Het bod van de Yinyi groep was het voordeligst en dus zijn de aandeelhouders daar gezamenlijk op ingegaan. Het is natuurlijk spijtig dat de Chinese automarkt zo’n terugval kent, daardoor zit Punch nu ook in de problemen,” zegt Willem Vanlaer, professor Economie aan de UHasselt.
China is echter niet de enige schuldige in dit verhaal. Ook Amerikaans president Donald Trump heeft zijna aandeel hierin. Amerika vecht namelijk een handelsoorlog uit met China en Iran. “Naast de problemen in China is er ook een handelsban met Iran ingesteld, ook een belangrijke klant van Punch,” stelt Vanlaer.
Het onverwacht overlijden van CEO Van Otterloo kwam voor Punch op een lastig moment. Van Otterloo had het bedrijf opnieuw groot gemaakt. Daarmee dringt de vraag de zich op of hij dit had kunnen voorkomen. “Of hij er iets aan had kunnen veranderen zullen we nooit weten,” zegt Vanlaer. “Wat vast staat is dat de hele markt een terugval kent en het probleem Punch grotendeels overstijgt.” Hoe ze de komende jaren moeten overleven is nog maar de vraag. “Als er extra middelen nodig zijn zullen ze die in China moeten vragen. Hoe ze daar hierover denken weten we niet, maar we kunnen ons moeilijk voorstellen dat ze erg blij zijn met de situatie.”
