(Apache) “Een schande”. Professor emeritus Roger Blanpain is niet te spreken over de hypocrisie waarmee de voetbalwereld moorddadige tackles uit het strafrecht houdt. Waarom wordt een doodschop die de maatschappij terecht verkettert als zinloos geweld, op het voetbalveld plots een verdedigbare professionele fout?
Ook het lopend WK voetbal ontsnapt er niet aan: gruwelijke tackles, vliegende scharen, voetbalstuds vol in het been gepland, … Er passeert haast geen wedstrijd of er wordt wel een doodschop uitgedeeld. In het beste geval krijgt zo’n speler dan een rode kaart, maar lang niet altijd. Je moet al – zoals de Uruguayaan Luis Suarez deed – iemand in de schouder bijten, om voor negen interlands geschorst te worden en vier maanden lang geen “aan voetbal gerelateerde activiteiten” te mogen uitvoeren.
Aanslag
Vraag is of de aanslag van de Fransman Blaise Matuidi op het been van de Nigeriaan Ogenyi Onazi (gele kaart) of de studs in een Zuid-Koreaans been van Steven Defour (rode kaart, één speeldag geschorst) niet gewoon veel gevaarlijker en pijnlijker zijn dan een beet in een schouder. Maar blijkbaar kan het ene in de voetbalwereld wel terwijl het andere absoluut niet op een voetbalveld thuis hoort. Schoppen, trappen en de betere karatebewegingen, dat is voetbalsport. Bijten niet.
De omschrijving van de gele kaart voor Matuidi in een van de talrijke ‘live verslagen’ op internet maakt helemaal duidelijk hoe de vork in de steel zit:
Gele kaart voor Matuidi, die hard doorgaat op de voet van Onazi . Daar komt de middenvelder van Frankrijk goed weg.
Op onderstaand filmpje ziet u wat dat precies betekent, ‘hard doorgaan’.
Dat Onazi intussen in het ziekenhuis lag met een dubbele beenbreuk – zowel zijn scheen- als kuitbeen zijn gebroken – kon de pret niet drukken. Bovendien, zo wil de logica van de FIFA, mag er geen extra straf worden gegeven omdat de scheidsrechter ‘al’ geel heeft gegeven en de speler geen twee keer mag worden bestraft. De Fransman die zijn Nigeriaanse collega een dubbele beenbreuk trapte, stond bijgevolg gewoon weer op het veld in de kwartfinale tegen Duitsland.
De Franse bondscoach kreeg niet veel meer over zijn lippen dan dat hij enorm meevoelt met de onfortuinlijke Onazi maar dat “zulke dingen helaas bij het voetbal horen”. Nochtans weerhoudt niets de Franse voetbalbond ervan om Matuidi uit de selectie te bannen. Niets weerhoudt Marc Wilmots ervan om Steven Defour naar huis te sturen na zijn uitsluiting tegen Zuid-Korea. Toch doet niemand het. Daarvoor zijn de belangen te groot.
Fair play
Als een speler op het einde van een match met krampen op het veld ligt, wordt de bal sportief buiten getrapt en vervolgens even sportief weer naar de ploeg die in balbezit was, getrapt. De FIFA voert campagnes over fair play en de verbindende kracht van voetbal, maar tegelijk wordt op het grootste schouwtoneel van de voetbalwereld dagelijks gedemonstreerd hoe voetballers elkaar verrot mogen trappen voor het hogere doel. De FIFA treedt nauwelijks op. Langdurige schorsingen blijven zeer uitzonderlijk.
De wereldvoetbalbond kan of wil Matuidi, en vele andere doodschoppers met hem, misschien niet schorsen of beboeten, een gewone rechtbank kan dat wel. Als u op straat door een aanstormende gek een dubbele beenbreuk wordt getrapt, dan dient u klacht in bij de politie. Zeker wanneer de feiten door camera’s zijn gefilmd en met tienduizenden getuigen rond u, is de kans groot dat de persoon die u een dubbele beenbreuk trapte ook een stevige veroordeling wacht.
De onfortuinlijke Nigeriaan Onazi lijkt er echter geen seconde aan te denken om Matuidi voor de rechtbank te dagen. “Over de wettelijke situatie in Brazilië durf ik me niet uit te spreken”, zegt professor emeritus en specialist arbeidsrecht Roger Blanpain (KUL). “Maar in België is het alleszins zo dat voetbalspelers of andere sportbeoefenaars voor strafbare feiten naar de rechtbank kunnen, al is dat lange tijd niet zo geweest. In heel wat statuten van bonden en voetbalclubs staat dat hun spelers niet naar de rechtbank mogen stappen en dat de interne procedures moeten worden gevolgd.”
Het was Blanpain zelf die aan de basis lag van de wetgeving die daar komaf mee maakt. “De rechten van de mens maken duidelijk dat elke sportbeoefenaar het recht heeft om naar een rechtbank te stappen”, zegt de specialist arbeidsrecht. “Het is een schande dat de Belgische voetbalbond dat gebrek aan rechtstoegang voor voetballers zo lang heeft afgehouden. Dat men probeert zaken intern te regelen is een ding, maar sporters structureel het recht ontnemen om strafbare feiten voor de rechtbank te brengen is ontoelaatbaar.”
Over de wettelijke situatie in Brazilië durft Blanpain zich niet uit te spreken. Of Onazi naar de Braziliaanse rechtbank kan, is dus onduidelijk, maar ook in België, waar het wél kan is er geen sprake van een stormloop op de rechtbank. Ook zonder sluitende statuten blijft de druk om de zaken intern te regelen groot.
Ruytinx
Maar misschien speelt ook de moeilijkheid om voor de rechtbank het gelijk te bewijzen een rol. Gilles De Bilde kreeg ooit een boete van 10.000 euro omdat hij middels een goed gemikte vuistslag de oogkas en neus van Krist Porte brak. Maar de historische aanslag van Yvan Desloovere op Juan Lozano werd door de rechtbank niet bestraft.
Meer recent was er de gruwelijke tackle van Bjorn Ruytinx (OH Leuven) op Carcela (Standard). Die laatste verkocht hem op zijn beurt een flinke mep in het gezicht. Ruytinx kreeg geel. Carcela rood. Helemaal volgens de voetballogica: een aanslag op de benen hoort er kennelijk bij, maar slaan mag niet op een voetbalveld. Net zoals bijten. Op onderstaand filmpje (1min26) kan u zien wat Ruytinx met het been van Carcela deed.
Standard startte een procedure voor de burgerlijke rechtbank om schadevergoeding te eisen voor club en speler, maar zag daar uiteindelijk van af nadat een expert de club duidelijk had gemaakt dat de zaak heel moeilijk te winnen zou zijn.
Misschien moet de oplossing dan toch vooral van de FIFA komen. Van nationale voetbalbonden en voetbalclubs die duidelijke veroordelingen durven uitspreken en veel strengere straffen geven, ook aan hun eigen duur betaalde voetballers. Zelfs al zijn ze van goudwaarde voor de eigen club.
© 2014 – Apache – Tom Cochez
