(Supo.be) De media bruisen van foto’s, straffe koppen en pagina’s vol tekst over het busongeluk in het Zwitserse Sierre. Maar zijn ze niet te ver gegaan? Enkele studenten Journalistiek van Lessius Mechelen vonden van wel. Hun mening hoor je in het geluidsfragment hieronder. Wim Criel is minder scherp, maar wil alvast de ethische grenzen voor journalisten verfijnen.
Vlaams minister van Media Ingrid Lieten (SP.A) benadrukte dat de rol van de pers puur informeren is, maar toch zijn de kranten gevuld met foto’s van de slachtoffers van het busongeluk. Zijn die foto’s relevant?
Wim Criel: 'De regel van de journalistieke ethiek zegt dat je bijzonder terughoudend moet zijn met leed van slachtoffers. Maar er is ook nog een tweede aspect: het maatschappelijk belang om het publiek te informeren over een pijnlijke gebeurtenis die de hele maatschappij zo sterk beroert. Bij het voorval van de busramp kunnen er dus andere afwegingen meespelen. Het is makkelijk te zeggen wat de pers niet kan of mag, maar zeggen wat ze wel kan of mag, is veel moeilijker.'
'In het geval van het busongeluk bestaat de berichtgeving vooral uit schokkend beeldmateriaal. De vraag is in welke mate je beelden kan vrijgeven over zulke delicate aangelegenheden. Informatie bestaat vandaag immers voor een groot deel uit beeldinformatie. De pers moet dan informatie verschaffen die het publiek toelaat collectief mee te rouwen en met de slachtoffers mee te leven. Beeldmateriaal maakt daar deel van uit. Stel dat de pers over het ongeval zou spreken zonder beeldmateriaal, dan zou het publiek wellicht vragen naar beelden zodat het zich het ongeval kan voorstellen.'
Een reactie op Twitter: ‘De privacywet verbiedt gezichten op Google Streetview, maar niet dat je in alle kranten wordt getoond op een moment van groot leed.’ Hoe zit dat met de privacy?
'Het principe is juist, je kan niemand afbeelden zonder zijn toestemming. Je kan alleen een uitzondering maken als er sprake is van een publiek persoon of een gewichtig maatschappelijk belang. Aangezien heel de maatschappij zo sterk beroerd is door dit voorval, moet dat laatste wel meegenomen worden in de afweging. De Raad van de Journalistiek zal de berichtgeving over het busongeval bekijken en proberen de richtlijn over de omgang met de slachtoffers te verfijnen. Dat is echter heel moeilijk, want elke zaak is anders. Elk verhaal is genuanceerd.'
Hoe ziet u de persaandacht de komende dagen evolueren?
'Vanuit de Raad van de Journalistiek is vanochtend een mail verzonden naar alle redacties om bijzonder terughoudend te zijn, vooral met beeldmateriaal. Hopelijk houden alle redacties zich daar aan. Het is wel opvallend dat er in de pers een grote vooruitgang geboekt is in de laatste jaren, maar we leven in een tijd van beeldcultuur en we weten nog niet honderd procent hoe we daarmee moeten omgaan.'
'Dit voorval is zeker een aanleiding om de journalistieke ethiek te verfijnen. Maar dat wordt nu nog onderzocht door de Raad van de Journalistiek. Er zal een nieuwe concrete richtlijn worden opgesteld om met zulke rampen om te gaan. Het kan zijn dat er fouten zijn gebeurd, we gaan er niet voor terugdeinzen om die fouten toe te geven. Maar alle respect voor de berichtgeving: de pers moet informeren, het publiek de kans geven om mee te leven, en dit op een manier die niet overdreven is.'
© 2012 - Supo.be - Freya Goossens, audio: Silke Schroeyens,
Dit artikel werd gepubliceerd door Nieuws.be op 20/03/2012