Er liggen hervormingen op tafel voor het rijbewijs B. De voorgestelde maatregelen moeten volgens Minister van mobiliteit en openbare werken Lydia Peeters (Open VLD) de verkeersveiligheid verhogen. Hoe staan jongeren tegenover het feit dat er opnieuw wordt gesleuteld aan het rijbewijs?
Het oefentraject voor het rijbewijs B verandert in de toekomst mogelijk opnieuw. Minister van mobiliteit Lydia Peeters (Open VLD) wil sleutelen aan de duur van de oefenperiode, die vijf maanden zou duren in plaats van drie. Ook zou de begeleider van de kandidaat-bestuurder theorieles moeten volgen en wordt de risicoperceptietest losgekoppeld van het praktijkexamen.
Met deze maatregelen wil de minister ervoor zorgen dat jongeren veiliger rijden. Ze baseert zich hiervoor op onderzoek van het Instituut voor Mobiliteit van de Universiteit Hasselt. In schril contrast daarmee staat het ‘dertigurenmodel’: wie snel zijn rijbewijs nodig heeft, kan dit in de toekomst mogelijks in recordtempo halen via een intensief pakket van dertig lesuren. Daarna kan je meteen je praktijkexamen afleggen. Het model zou tussen de 1500 en de 2000 euro kosten, gebaseerd op de tarieven van enkele Vlaamse rijscholen.
Het voorstel werd meteen uit de lucht geschoten door Jo Brouns (CD&V), burgemeester van Kinrooi. Hij noemt het een voorbeeld van ”klassenmobiliteit”: wie het kan betalen, kan snel zijn rijbewijs halen. Toch is snel een rijbewijs halen voor veel jongeren een noodzaak, zeker zodra ze beginnen te werken. Bedrijven vragen vaak of je in het bezit bent van een rijbewijs B. Wat vinden de jongeren in Antwerpen van de rijopleiding en het voorstel van de minister om de rijopleiding te verstrengen?
Het kostenplaatje
Over één ding zijn de jongeren die we spraken het unaniem eens: een rijbewijs halen kost geld. Veel geld. Daarom schuift het merendeel van de jongeren hun rijbewijs halen steeds vaker op de lange baan. “Ik wil graag mijn rijbewijs halen, maar het is gewoon te duur. Ik heb het geld niet om bijvoorbeeld verplicht zes lesuren extra te volgen als ik niet slaag”, aldus Frauke Geerts (23) uit Mortsel. “Ik merk in mijn vriendenkring dat jongeren er langer over doen om hun rijbewijs te halen”, weet ook Osman Semmatou (23) uit Berchem te zeggen. “Het kost veel en dat motiveert niet.” Osman is momenteel bezig met zijn praktijklessen en hoopt snel een rijbewijs te bezitten, maar zonder financiële steun is dat lastig.
Wat opvalt is dat jongeren die zelf niet (volledig) hun rijopleiding moeten financieren, veel sneller starten met rijlessen en dus sneller hun rijbewijs halen. “Een wagen bezitten is steeds minder betaalbaar voor de gewone mens”, redeneert Matisse Suetens (23). “Ik ben nog niet bezig met mijn rijbewijs te halen. Ik wil namelijk geen geld verliezen aan de kosten die een auto met zich meebrengt.” Matisse vindt het jammer dat onze maatschappij grotendeels steunt op privétransport. “Dat is niet voor iedereen betaalbaar. In plaats van te focussen op individueel vervoer, zou het volgens mij een beter idee zijn meer in te zetten op degelijk openbaar vervoer.”
“Het is gewoon te duur. Ik heb het geld niet om bijvoorbeeld verplicht zes lesuren extra te volgen als ik niet slaag”
Een voorsteekmodel
Het voorstel om een dertigurenpakket in te voeren, is voor veel jongeren een doorn in het oog, ook voor Frauke Geerts. “Voor zij die het niet breed hebben, is een normaal lessenpakket al bijna onbetaalbaar. Een ‘voorstreekmodel’ voor wie dat geld wel kan leggen, discrimineert enorm”. Daarnaast vinden veel jongeren het een gevaarlijk idee: “Na dertig uur heb je niet opeens meer ervaring dan iemand die maanden aan het oefenen is”, vindt Désirée Wagenaar (27) uit Gentbrugge.
“Na dertig uur heb je niet opeens meer ervaring dan iemand die maanden aan het oefenen is”
Een langere oefenperiode is voor het merendeel van de jongeren geen probleem. “Slechts een klein percentage van de jongeren leert echt rijden in drie maanden tijd”, aldus Hanne Collette (22) uit Schelle. Zij haalde eind vorig jaar haar rijbewijs. Verkeersveiligheid is belangrijk, vinden de jongeren. Daarom suggereren sommigen om in plaats van de opleiding voor nieuwe bestuuders te verstrengen, ook te kijken naar oudere bestuurders. “Ik denk dat het niet slecht zou zijn om oudere bestuurders te laten terugkomen voor een opfrissing van de verkeersregels. Het verkeer verandert enorm doorheen de jaren en de meesten zijn niet meer mee”, volgens Hanne Collette.
Wat zeggen de bevoegde instanties?
Jongeren staan duidelijk niet te springen voor nogmaals een verstrenging van de rijopleiding. Voor velen is het nu al niet betaalbaar en de nieuwe maatregelen zouden nog meer jongeren discrimineren. De rijopleiding net toegankelijker maken, zou ervoor kunnen zorgen dat jongeren weer gemotiveerd raken hun rijbewijs te halen.
Het kabinet van minister Peeters en GOCA Vlaanderen benadrukken dat het slechts om een voorstel gaat en nog niets concreet is. Mochten de hervormingen er toch doorkomen, zou het dertigurenmodel volgens GOCA Vlaanderen eerder uitzondering dan regel mogen worden. Hoe langer een kandidaat-bestuurder oefent, hoe beter.
Minister Peeters argumenteert echter dat het dertigurenmodel de verkeersveiligheid ten goede komt, want de kandidaat-bestuurder heeft zo zeker dertig uren met een erkende rij-instructeur gereden. Zij noemt het een goed alternatief voor jongeren die geen eigen auto bezitten of geen begeleider hebben. Volgens haar zijn veel jongeren vragende partij voor dit model. De Vlaamse Jeugdraad, belangenbehartiger van kinderen, jongeren en hun organisaties in Vlaanderen en Brussel, reageert eerder ongerust: “Wij werden tot hiertoe nog niet betrokken bij de bespreking van de nieuwe maatregelen. Het dertigurenmodel staat haaks op het onderzoek van de Universiteit Hasselt. Wie het kan betalen, krijgt een voorkeursbehandeling. Dat is zorgweekend. Elke bijkomende betalende maatregel zien we momenteel trouwens als een stap in de verkeerde richting.”
Dit artikel werd gepubliceerd door NXTPOP op 27/05/2022.
