Sinds Dierenwelzijn niet meer onder de federale bevoegdheid Volksgezondheid valt, maar een volwaardig bevoegdheid is, streeft de bevoegde minister Ben Weyts (N-VA) naar een "krachtig en duidelijk beleid". Zijn engagementen bleven niet onopgemerkt. Uit cijfers blijkt dat dierenmishandeling strenger wordt aangepakt en nieuwe maatregelen geen genade tonen voor dierenbeulen.
In juni 2014 besliste de Vlaamse regering om de bevoegdheid Dierenwelzijn niet langer onder te brengen in het departement Landbouw, maar onder de diensten voor het Algemeen Regeringsbeleid. Ben Weyts (N-VA) kreeg het ministerschap en stippelde een beleid uit om het leven van dieren beter te maken.
In september 2014 kondigt Weyts aan dat vanaf 2015 een verbod op onverdoofd slachten op tijdelijke slachtvloeren zal gelden. Daarmee veroorzaakt Weyts onrust in de moslimgemeenschap, aangezien het verbod voor problemen zal zorgen bij het aanstaande Offerfeest. Habib El Ouakili, Sp.a-Schepen in Hasselt, liet zelfs optekenen dat de minister "ons (moslims, red.) aan ons lot overlaat."
"Uitgebreid overleg geweest"
Michaël Devoldere, raadgever communicatie van het Kabinet van de minister, zegt dat minister Weyts wel degelijk maatregelen neemt om het komende offerfeest in goede banen te leiden: "Er is uitgebreid overleg geweest met de moslimgemeenschap, landbouworganisaties en slachthuizen. We hebben gouverneurs opgeroepen om provinciaal het komende offerfeest te coördineren. Daarnaast hebben we zeer duidelijke en gedetailleerde instructies bezorgd aan de gemeenten, politie en de vroegere uitbaters van tijdelijke slachtvloeren."
Het verbod is een gevolg van de Europese reglementering met betrekking tot slachten. De basisregel is dat dieren bedwelmd moet worden voor het slachten. Enkel in erkende slachthuizen mag onverdoofd geslacht worden. Tot vorig jaar werd onverdoofd slachten toegestaan in tijdelijke slachtvloeren, maar volgens minister Weyts is deze regeling niet in lijn met de Europese wetgeving.
Vlaamse stempel op dierenwelzijnsbeleid
De afschaffing van onverdoofd slachten op tijdelijke slachtvloeren is onderdeel van een totaalverbod op ritueel slachten dat Weyts wil opleggen. Hij heeft grote ambities: "Ik wil Vlaanderen de komende jaren op de kaart zetten als regio die zorg draagt voor dieren," schrijft hij in zijn beleidsnota. De visie van zijn dierenwelzijnsbeleid voor huisdieren, landbouwdieren, proefdieren en exotische dieren steunt op drie peilers: wetgeving voorstellen, effectieve vervolging van dierenmishandelaars door middel van een controlesysteem en sensibilisering rond dierenwelzijn.
Om het beleid te ondersteunen richtte Weyts een Vlaamse raad voor Dierenwelzijn op, die bestaat uit veertien organisaties waaronder GAIA, dierenasielen, Raad van Dierenartsen, Boerenbond en Algemeen Boerensyndicaat. "De raad wordt een denktank voor de dieren en zal met adviezen het beleid voor meer dierenwelzijn versterken," zegt Weyts in een interview met het Vlaams Infocentrum land-en tuinbouw.
Voortrekkersrol binnen Europa
Andere beleidsinitiatieven zijn de verhoging van de verkoopleeftijd van pups en kittens naar 15 weken om de malafide puppy-import tegen te gaan vorig jaar. Recentelijk kregen dierenartsen een meldpunt voor dierenmishandeling.
Het welzijnsbeleid voor landbouwhuisdieren toont dat Weyts een voortrekkersrol binnen Europa ambieert. In 2018 wordt de chirurgische castratie van biggen verboden. “Er is geen Europese reglementering rond biggencastratie en de meeste lidstaten lopen achterop,” duidt Michaël Devoldere van het kabinet-Weyts. “Het effectief stoppen met de castratie staat in het regeerakkoord, ongeacht verdere evolutie in Europa.”
"Het welzijnsbeleid voor landbouwhuisdieren toont dat Weyts een voortrekkersrol binnen Europa ambieert."
De minister spoort intussen de Europese Commissie ook aan om het minimaal gewicht van ganzenlever om foie gras te kunnen krijgen, te verlagen zodat producten van dieren die niet gedwangvoederd worden ook die naam kunnen krijgen. Daarnaast is er een verbod gekomen op de oprichting van nieuwe pelsdierenhouderijen en de uitbreiding van bestaande bedrijven.
Vlaanderen roept samen met andere vooruitstrevende lidstaten, zoals Nederland en Denemarken, de Europese Unie op om de invoer van angorawol en bont uit China onder de loep te nemen. Uit een opiniepeiling van IPSOS, in opdracht van GAIA, blijkt dat beleidsvoorstellen zoals het verbod op onverdoofd slachten en houden van pelsdieren voor de productie van bont genieten van een brede steun in Vlaanderen.
Niet mals voor dierenbeulen
De minister voor Dierenwelzijn treedt kordaat op tegen dierenmishandeling. Tijdens de zesde staatshervorming kreeg Vlaanderen de kans om mee de prioriteiten van het vervolgingsbeleid van de parketten te bepalen. Dierenwelzijn werd aangeduid als één van de prioriteiten. Onmiddellijk na de overdracht van de bevoegdheid van federaal naar Vlaams niveau is het controlemechanisme voor dierenmishandeling hervormt.
In de hondenhandel is er proactieve controle opgestart waarbij elk detail, zoals de administratie, wordt gecontroleerd. Er wordt samengewerkt met het Federaal agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen om een continue aanwezigheid in slachthuizen en proactief toezicht op de landbouwbedrijven te verzekeren. Daarnaast is er een meldpunt voor dierenmishandeling geopend op de website van Dierenwelzijn in september 2014.
Uit de cijfers, die minister Weyts zelf bekendmaakte, blijkt dat het controlebeleid zijn vruchten afwerpt. Tussen juli 2014 en mei 2015 zijn het aantal waarschuwingen met 137% gestegen. De processen verbaal stegen met 47 procent, administratieve boetes met 28 procent en inbeslaggenomen dieren met 24 procent. Zo haalde de inspectie Dierenwelzijn bijvoorbeeld in januari van dit jaar een hele kudde verwaarloosde schapen weg bij een boer.
Bij de diensten van de minister van Dierenwelzijn zijn er tussen januari en mei 2015 1559 meldingen ingediend. Een stijging van 58 procent in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar.
Bewustzijn rond dierenwelzijn
De laatste peiler van Weyts zijn beleid steunt op de creatie van bewustzijn rond dierenwelzijn. Op 25 juni vond de eerste ‘Dag voor de Schepenen voor Dierenwelzijn’ plaats. De nadruk lag op het aanscherpen van het lokale dierenwelzijnsbeleid. Ook werd er voor het eerst een opleiding georganiseerd voor dierenasielmedewerkers om de werking van dierenasielen te verbeteren.
Sinds zijn aantreden heeft de minister zijn beleidsdomein dus uitgebreid met verschillende initiatieven die het welzijn van de dieren ten goede komen. Uit de cijfers blijkt dat dierenmishandeling strenger wordt aangepakt en de nieuwe maatregelen tonen geen genade voor dierenbeulen. Ben Weyts heeft zich dus vastgebeten in Dierenwelzijn en het op de Vlaamse politieke agenda gezet.
© 2015 – StampMedia - Isabelle Gheldolf
Dit artikel werd gepubliceerd door Knack.be op 11/08/2015
