Tachtig japonnen vervaardigd tussen 1750 en 1950 zijn momenteel te zien in het Modemuseum in Antwerpen. Het museum viert met de tentoonstelling Een leven in mode de overname van de volledige privécollectie van de Nederlandse kostuumverzamelaarster Jacoba de Jonge.
Liefst 2.500 stuks telt de tentoonstelling. Het is de eerste keer dat MoMu uitpakt met enkel historische kostuums. "Toch verloochenen we ons karakter als hedendaags museum niet", zegt Wim Mertens, een van de curators.
De historische tentoonstelling toont de grote rol die mode speelde in het dagelijks leven van vrouwen uit de middenklasse in West-Europa. Mertens zegt dat deze focus geleidelijk is gegroeid. "Bij het contact dat we hadden met Jacoba de Jonge werd duidelijk dat een groot deel van haar collectie bestaat uit japonnen die wel modieus zijn, maar niet trendsettend. De maatschappelijke groep die de japonnen droeg, volgde de trends dus wel zo goed mogelijk, maar bepaalde niet zelf de mode. Vandaag is dat in de middenklasse niet anders. Vandaar dat we besloten niet alleen de topstukken te laten zien uit die tijd, maar vrouwenkleding te tonen in al haar facetten. Zodat het voor vrouwen van nu herkenbaar wordt."
Voor eerdere tentoonstelling zoals Ontrafel en Zwart werkte het Antwerpse museum ook al samen met de Nederlandse verzamelaarster. Het ging toen echter om een beperkt aantal bruiklenen. Toen bleek dat de Jonge bepaalde delen van haar collectie wilde afstoten, heeft het museum meteen contact met haar opgenomen. "We hadden interesse in haar kostuums omdat we, met het oog op een permanente opstelling, volop bezig zijn met het uitbouwen van onze eigen collectie."
Overname
Tot verbazing van het MoMu ging Jacoba de Jonge gretig in op het aanbod. Ze besloot zelfs haar volledige collectie over te dragen. "De reden dat ik niet heb gekozen voor een van de Nederlandse musea, is dat zij enkel geïnteresseerd waren in een deel van de collectie", verklaart de Jonge. "Zij wilden alleen hun eigen collectie completeren. Het MoMu was geïnteresseerd in de hele verzameling. Ik heb vijftig jaar zorgvuldig mijn collectie samengesteld, daarom is het heel leuk dat hij nu bij elkaar blijft." Een doorslaggevende factor voor de Jonge is ook dat een aantal van haar stukken gebruikt gaan worden voor de modeopleiding in Antwerpen. "Het is de bedoeling een studiecollectie te maken die voor de studenten toegankelijk is. Ze kunnen dan voor een opdracht bekijken hoe bijvoorbeeld een klassieke mouwinzet eruit ziet", legt conservator Mertens uit.
Curator van het MoMu, Karen Van Godtsenhoven, is naast de Jonge en Mertens de derde grote speler in de totstandkoming van Een leven in de mode. Zij geeft aan dat het bepalend is geweest dat het MoMu een specifiek modemuseum is. "In onze toekomstige vaste collectie zal Jacoba de Jonge veel aan bod komen. Bij andere musea, is textiel of mode vaak een onderdeel tussen de andere collecties. Hier krijgt mode de volle aandacht."
Moeilijke maten
Het is de eerste keer dat het MoMu een volledig historische tentoonstelling maakt. Dit bracht een aantal obstakels met zich mee. Zowel Mertens, Van Godtsenhoven als de Jonge vinden dat de grootste moeilijkheid was om alle jurken uit tweehonderd jaar vrouwenkleding goed op de moderne paspoppen te krijgen. "In de ene periode is er meer oog voor de taille, in de andere is een kaarsrechte rug essentieel, en dan ineens zaten de borsten weer heel hoog", zegt Mertens. "Voor de afdeling mannequinage was al dat bijsnijden en bijvijlen een hels karwei. Ervaring hadden ze wel, maar het moest nu op een heel andere schaal. In het verleden hadden we soms wel een aantal historische japonnen opgesteld, maar nooit tachtig. Gelukkig kon de Jonge veel van haar kennis aan ons overbrengen."
Onderscheiden van de rest
Met de conceptkeuze probeert het MoMu zich te onderscheiden van andere modetentoonstellingen die gebruikmaakte van de kostuums van de Jonge. "Die was veel meer high fashion en was er specifiek op gericht om aan de hand van een aantal modeprenten de mode te tonen", zegt Mertens. "Wij willen meer aan bod laten komen dan alleen de praalstukken. Een leven in mode toont bijvoorbeeld ook sportkleding en een aantal zwangerschapsjaponnen. Daarmee sluit de tentoonstelling aan bij de huidige tijdsgeest waarin er heel veel interesse is voor sociale geschiedenis."
Tien jaar MoMu
Voor het ambitieuze museum is niet alleen de overname van Jacoba De Jonges collectie reden voor een feestje. Ook het tienjarig bestaan dit jaar is een belangrijke mijlpaal. Deze verjaardag viert het MoMu met grootste plannen voor de toekomst. De ontwikkeling van de permanente collectie betekent automatisch uitbreiding van de tentoonstellingsruimte. Waar die extra ruimte moet komen is nog wel een probleem. Want hoe vind je plek in een gebouw dat naast tentoonstellingsruimtes al is gevuld met het Flanders Fashion Institute, de Modeafdeling van de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten, kantoren en depots? Van Godtsenhoven legt uit dat er aanvankelijk het plan bestond om te verhuizen, maar dat is nu niet aan de orde. "We profiteren van de bekendheid van het gebouw en de verweving ervan met de buurt, het modekwartier. Ook de samenwerking met de modeopleiding is erg betekenisvol voor ons. We willen hier dus blijven en op een andere manier zorgen dat het past."
Een Leven in de Mode is nog tot 12 augustus te zien in het MoMu in Antwerpen.
© 2012 - StampMedia - Marieke Van Schoonhoven
Dit artikel werd gepubliceerd door Vandaag.be op 30/03/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door Zita.be op 30/03/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door She.be op 30/03/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door Jongerenplaneet.be op 30/03/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door Apen.be op 30/03/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door Pienternet.be op 30/03/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door Nieuws.be op 30/03/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door Belg.be op 01/04/2012
Dit artikel werd gepubliceerd door De Wereld Morgen op 02/04/2012