Met Remote Antwerpen brengt het Duitse theatergezelschap Rimini Protokoll de voorstelling Remote X van 28 april tot en met 16 mei naar België. De voorstelling oorspronkelijk alleen bestemd voor de stad Berlijn, kwam uit in 2013. Ondertussen het werd al in achttien andere steden opgevoerd, waaronder New York, São Paulo en Bangalore.
De leden van Rimini Protokoll, Stefan Kaegi, Helgard Haug en Daniel Wetzel, staan bekend om hun atypische theaterstukken die balanceren op de grens tussen fictie en realiteit. Dat houdt in dat hun voorstellingen regelmatig in de leefwereld van het publiek plaatsvinden, en niet in een theater. Een goed voorbeeld daarvan is Remote X, een voorstelling waar de bezoeker door een audiogids een stad wordt rondgeleid.
Verkenning met Google Maps
Aan iedere nieuwe versie van Remote X gaat een maandenlange voorbereiding vooraf. Met behulp van Google Maps verkent de groep thuis alvast de nieuwe stad. Bezienswaardigheden worden met puntjes gemarkeerd en met een plattegrond vol aantekeningen bezoeken de producenten vervolgens de stad. Na veel overleg met lokale coproducenten komt uiteindelijk de definitieve route voor de stad tot stand.
https://www.flickr.com/photos/stampmedia/sets/72157652269484921/
De coregisseur van Remote X, Jörg Karrenbauer, verwachtte eigenlijk geen groot succes. “Er bestaan zoveel audiogidsen die mensen door een stad leiden.” Maar wat maakt deze audiogids zo uniek? Volgens Karrenbauer heeft het succes omdat bezoekers de route van de voorstelling niet alleen volgen. “Meestal volg je een audiogids in je eentje, soms met zijn tweeën. Bij Remote X bestaan de groepen uit ongeveer vijftig personen, waardoor je de rondleiding op een andere manier beleefd.”
Toeschouwer en acteur
Er is meer dat Remote X bijzonder maakt. “De audiogids brengt bezoekers op plekken waar ze nog nooit zijn geweest of die ze nog nooit zijn opgevallen. Op die manier zorgt de gids voor een tweede laag: een andere kijk op een alom bekende plek”, aldus Karrenbauer. De audiogids geeft suggesties om bepaalde plaatsen anders te interpreteren.
Zo worden bijvoorbeeld de liften in het Centraal Station van Antwerpen voorgesteld als cabines waarin mensen geproduceerd worden. En is het rode platform het kloppende hart van Antwerpen Centraal? Op die plek is het altijd rustig en je ziet er bijna nooit niemand. Waarom zou dat zijn? Remote Antwerpen laat je de omgeving observeren en zet aan tot nadenken over wat je ziet.
Tijdens de voorstelling observeert niet alleen de bezoeker zijn omgeving. Ook de bezoeker wordt van diverse kanten bekeken. Een groep mensen met een hoofdtelefoon, die spontaan beginnen dansen of zwaaien naar een rijdende metro, trekken natuurlijk de aandacht van voorbijgangers. De bezoeker van Remote Antwerpen is daardoor niet alleen een toeschouwer van, maar ook een acteur in de voorstelling.
Grenzen verleggen
Behalve een bijzondere kijk op de stad volgt een portie zelfreflectie. Wie ben ik? Wie zijn de mensen die samen met mij deze route volgen en wat is mijn relatie met hen? Het zijn enkele vragen die de audiogids de bezoeker voordraagt. Wat gebeurd er als de groep zich splitst? Verdwijnt het gevoel van uniformiteit en gaan we over in een wij-zij-denken? Het zijn interessante vragen die de bezoeker inzicht tracht te geven over hoe mensen zich tot elkaar verhouden.
Zonder of met een gevoel van verbondenheid met de andere bezoekers, dankzij hen durven deelnemers wel grenzen te verleggen. Alleen dansen de deelnemers waarschijnlijk niet zo snel een Weense Wals in de Stadsfeestzaal, maar als dat samen met 49 andere mensen kan, is de drempel ineens een stuk lager.
Politiek statement
De afgelopen twee jaar reisde het gezelschap van Remote X de wereld af en konden heel wat mensen de voorstelling beleven. In de Westerse landen zijn weinig verschillende reacties op te merken.
In India daarentegen werd de voorstelling als een politiek statement gezien. “De bezoekers reageerden heel heftig toen de audiogids hen vroeg zich als demonstranten te gedragen. Ze gingen er helemaal in op, alsof zij echt streden voor vrijheid van meningsuiting”, vertelt Karrenbauer. Een dergelijke reactie had het collectief met voorstellingen in Europa nog niet meegemaakt.
Vilnius en Moskou
Hoe lang Rimini Protokoll nog met Remote X zal rondreizen, durft Karrenbauer niet te voorspellen. Wel staat al vast dat de performance na Antwerpen naar onder andere Vilnius en Moskou zal gaan.
“Tot het einde van dit jaar reizen we nog rond met Remote X”, vertelt Karrenbauer. “We zijn afhankelijk van lokale coproducenten die ons helpen de tour te realiseren. Zolang er mensen zijn die dat willen doen, zal Remote X steeds opnieuw vormgegeven worden.”
© 2015 – StampMedia – Lisa Van der Waal
Dit artikel werd gepubliceerd door Apen.be op 30/04/2015
Dit artikel werd gepubliceerd door Het Nieuwsblad - online op 30/04/2015
