(PIDMAG) Al elf jaar lang is Frank Vangenechten privédetective. Dankzij de sociale media en de grote vrijgevigheid die we daar op het vlak van ons privéleven aan de dag leggen, is zijn job een stuk eenvoudiger worden. "Maar vergis je niet. Het echte werk gebeurt toch nog altijd in de wereld daarbuiten."
Wie privédetective zegt, denkt als vanzelf aan mannen in lange jassen. Koele kikkers met eindeloos veel geduld, halve schurken ook die het niet altijd even nauw nemen met de wet. Frank Vangenechten kent de clichés. "Bij het woord privédetective denken mensen aan mysterieuze mannen die telefoons afluisteren en mensen beroven van elke vorm van privacy. Niets is minder waar. Wij zijn geen privacy-dieven. Wij proberen zoveel mogelijk aan de goede kant van de privacygrens te blijven."
License to stalk
Detective word je niet zomaar. Kandidaten moeten een strenge opleiding volgen, worden grondig gescreend en moeten aan een aantal eisen voldoen. Dan alleen kan je een licentie met het statuut privédetective krijgen. Die licentie is echter geen toegangspasje dat je vlotjes voorbij de grens van de privacywetten loodst. "Met de licentie kunnen we mensen in het openbaar fotograferen en filmen. Maar daarnaast beperkt ze ook wel onze mogelijkheden. We worden streng gecontroleerd en elke misstap kan ons zuur opbreken. De honger naar resultaat is echter groot en soms overtreden we de grens wel eens. Maar de informatie die we verzamelen tijdens zo'n overtreding gebruiken we niet in onze rapportering. Ze is immers niet rechtsgeldig."
Binnen de wet
Maar wat mag en wat mag niet? Mensen schaduwen, een techniek die detectives vaak gebruiken, is dankzij hun licentie perfect legaal. "U begeeft zich op openbaar terrein en wij 'toevallig' ook. Dat mensen niet graag gevolgd worden, hebben we al gemerkt. Zo zijn we al eens afgedreigd geweest door een crimineel. Daarom doen we geen opdrachten meer in het criminele milieu. "Volgens Vangenechten voelen mensen redelijk snel aan dat hun privacy geschonden is, zelfs al is dat wettelijk helemaal niet zo. "Als ik u een week lang intensief volg zonder dat u dat doorhebt en ik leg u daarna een verslag voor van wat u allemaal gedaan hebt, dan zal u waarschijnlijk vinden dat ik uw privacy geschonden heb. Omdat ik u zo intensief schaduw ken ik al snel uw gewoontes. Mensen zijn echte gewoontedieren die daar niet graag op betrapt worden. Dat lijkt op een overtreding van de privacywet maar de praktijk is perfect legaal. Ik zie toch gewoon wat elke andere persoon ook ziet?"
Buiten de wet
Wat mag dan niet? Onderzoek naar etnische afkomst en gezondheidstoestand mag niet, net als fotograferen op privéterrein. Verborgen camera's kunnen enkel als er een vermoeden van diefstal is of als de camera een specifieke plek viseert, bijvoorbeeld de kassa. Afluisterapparatuur plaatsen of telefoongesprekken aftappen is illegaal. Vangenechten vindt het hele afluisterschandaal van de NSA dan ook een brug te ver. "Het is triest dat bondgenoten elkaar afluisteren. Er moeten maatregelen genomen worden. Elio Di Rupo vraagt nu bijvoorbeeld om bij meetings gsm's in een andere kamer te laten. Elk telefoontoestel kan namelijk als spy-phone gebruikt worden."
Toch heeft Vangenechten een winkel waar hij verborgen opname- en afluisterapparatuur verkoopt. "Wij verkopen inderdaad spionagespullen. Het is niet onze verantwoordelijkheid wat de klant daarmee doet", verweert hij zich.
Sociale media en detectives
Met de komst van sociale media is het beroep een stuk eenvoudiger geworden. "Het is tegenwoordig routine geworden om iemand even te googelen en zijn Facebook-profiel te bekijken. Als iemand zijn account afgeschermd heeft gaan we daar niet verder op in. Wij zijn geen hackers! Mensen met een open profiel zijn natuurlijk een zegen. Wat iemand leuk vindt, foto's en statusupdates zeggen ontzettend veel over die persoon. Op een uurtje tijd weten we al een stuk meer over onze cliënt. Maar vergis je niet. Het echte werk gebeurt toch nog altijd in de wereld daarbuiten", verklaart Vangenechten. Niet enkel de sociale media spelen privédetectives in de kaart. Ook met het gebruik van de nieuwste smartphones is het gemakkelijk om iemand te volgen. "Via Find my iPhone heb je iemand binnen een paar seconden gevonden", legt Vangenechten uit.
Tot slot nog een vraag voor wie aan paranoia begint te lijden: hoe kan je aan het alziend oog van de privédetective ontsnappen? "Koop een eenvoudige gsm en als je denkt geschaduwd te worden, sla dan drie keer rechts af. Als mensen dat doen, weten we dat ze ons door hebben en stoppen we onmiddellijk."
© 2013 – StampMedia - Jef Cauwenberghs en Elien Van Wynsberghe, foto: Liesbeth Knaeps
Dit artikel verscheen eerst in PIDMAG, het magazine van StampMedia, jg. 2 nr. 5 p. 4-5
Dit artikel werd gepubliceerd door De Wereld Morgen op 12/12/2013
