Dik zijn bij de dokter: “Ik liep rond met een hernia, maar hij zei dat ik moest afvallen”

Uit een onderzoek van Sciensano uit 2018 blijkt dat gemiddeld één op de twee Belgen overgewicht heeft. Op groepsniveau wordt dus een groot aandeel van de Belgen medisch geclassificeerd als ‘obees’, maar op individueel niveau blijkt er nog een probleem rond gewichtstigma en -discriminatie te bestaan.

Zo krijgen patiënten met overgewicht in de medische wereld te kampen met dokters, gynaecologen, kinesisten en andere medische professionals die hun zorgen niet serieus nemen. Hierdoor zijn er ziektes als kanker die sluimerend aanwezig zijn, terwijl de patiënt naar huis wordt gestuurd met de boodschap: ‘Val eerst maar eens wat af en kom dan terug.’

Dit is gevaarlijk voor de gezondheid van de patiënt. Onderzoeken van de Wereldgezondheidorganisatie (WHO) uit 2017 tonen aan dat patiënten die te maken krijgen met gewichtstigma 2,5 keer meer symptomen vertonen van depressie en angst. Verder zijn ze geneigd om de zorg te vermijden. Ze hebben een verhoogde mate van stress en zullen eerder grijpen naar middelenmisbruik om met deze stressoren om te gaan.

Rechtstaan en niet zitten

Ook Maud (28) uit Antwerpen maakte dit onlangs mee bij haar gynaecoloog. “Ze zag in mijn dossier dat ik bij de endocrinoloog was geweest. Toen ze me vroeg hoe het was verlopen, vertelde ik dat alleen mijn metabolisme helaas enorm traag is, waar ik weinig aan kan doen. Verder ben ik gelukkig wel kerngezond.”

De gynaecoloog wilde Maud niet geloven. “Je kan daar wél zelf iets aan doen, gaan sporten en diëten, de trap nemen in plaats van de lift en blijven rechtstaan tijdens de volgende consultatie in plaats van meteen te gaan zitten”, zei die volgens Maud. Het was de eerste keer dat ze geconfronteerd werd met gewichtstigma. “Ik wist niet dat dit écht bestond”, zegt Maud. “Natuurlijk had ik er wel over gelezen online, maar er zelf mee geconfronteerd worden is enorm pijnlijk.”

Tweede opinie

Maud is niet de enige. Laura (24) uit Antwerpen werd eveneens telkens door haar huisarts afgewimpeld omwille van het feit dat ze overgewicht heeft. De student-zorgkundige liep op het werk een hernia op. “Ik had al weken last van rugpijnen. De oorzaak legde ik zelf bij het fysiek belastende werk. Toch voelde het niet oké. Wanneer ik naar mijn huisarts ging, zei hij dat het aan mijn overgewicht lag en dat mijn rug dit niet kon dragen. Ik werd naar huis gestuurd met het advies om minstens tien kilogram af te vallen en nadien terug te komen.”

‘Aanvaardbaar’

Gelijkenkansencentrum Unia bracht in 2012 een artikel uit over gewichtsdiscriminatie. Volgens hen zijn er slechts enkele meldingen gemaakt van personen die te maken kregen met discriminatie op basis van hun gewicht. Volgens Unia kunnen we hier spreken over een ondervertegenwoordiging, aangezien slachtoffers van gewichtsdiscriminatie vaak het gevoel hebben dat hun klacht niet serieus is. Vaak blijven deze vormen van discriminatie als ‘aanvaardbaar’ beschouwd en wordt hier weinig rekening mee gehouden, aldus Unia.

Preventie

Een onderzoek uit 2017 leert dat patiënten die te maken krijgen met gewichtsstigma en -discriminatie een hogere mate van angst en stress vertonen. Ze ervaren dat medische professionals niet verder willen kijken naar hun klachten, maar de focus blijven leggen op het gewicht. Als conclusie uit het onderzoek geven de wetenschappers aan dat er meer bewustzijn gecreëerd moet worden over gewichtsstigma, zowel in de medische wereld als de algemene samenleving. Daarnaast moet er ingezet worden op het voorkomen van gewichtsstigma, zodat alle patiënten de juiste zorg krijgen waar ze recht op hebben.