Afgelopen weekend is bij heel wat jeugdbewegingen het werkjaar op gang getrapt. Chiro Vlaanderen, goed voor maar liefst 103.000 leden in 921 groepen, kiest voor 'Geef kleur' als jaarthema. De vereniging zet in op diversiteit. “Chiro speelt een belangrijke maatschappelijke rol - die willen we kunnen behouden.”
Er gebeurt veel goeds in het jeugdwerk. Dat is de kern van de open brief die een Chiroleidster de wereld instuurde, en op een maand tijd duizenden keren gedeeld werd. Chiroleidster Roxane hekelt daarin de negatieve beeldvorming van de jeugdbeweging sinds een collega-leidster een 12-jarige alcohol had geschonken. “Chiro is kansen geven aan jongeren”, stelt diversiteitsmedewerker Silke Borremans. “Fouten maken hoort daarbij.”
Roxane hekelde in haar open brief dat de ouders meteen naar de media stapten, in plaats van in dialoog te treden.
(knikt) Er is bij ons een aanspreekpunt alcohol en drugs. De persoon die daar verantwoordelijk is, behandelt vooral klachten van ouders of leden daaromtrent. We gaan alcohol op kamp niet verbieden - een pintje aan het kampvuur moet kunnen, en we gaan er van uit dat mensen daar verantwoordelijk mee omspringen. Dat gebeurt helaas niet altijd, maar er zijn ook echt niet veel gevallen van misbruik.
Als jeugdwerker moet je met enorm veel rekening houden om een veilige haven te creëren. Wat zijn de knelpunten?
Ten eerste maken we ons zorgen over de regulitis. Er komen steeds meer regels die we zouden moeten kennen. De GAS-boetes bijvoorbeeld, die in elke gemeente anders zijn. Je wordt geacht het politiereglement te kennen, waar je ook komt. Terwijl de regels voor GAS-boetes vaak onbekend zijn voor het merendeel van de inwoners.
Ten tweede worden de eisen voor onze vrijwilligers steeds hoger. Er wordt van hen verwacht dat ze naast leiding ook opvoeder, psycholoog, sociaal werker en ga zo maar door zijn. De professionalisering van het jeugdwerk, noemen wij dat.
Ten derde stellen we ons ook vragen bij de invoering van het lokaal sociaal beleid. Dat houdt in dat de gemeente een bepaalde som geld krijgt, en dan zelf mag beslissen hoeveel naar jeugd gaat, hoeveel naar sport, enzovoort. Vroeger stond vast hoeveel jeugd zou krijgen - nu is dit alles veel onzekerder. De eisen van overheidswege stijgen, maar wat komt daar financieel tegenover te staan? Wij vragen ons af of de leiding op deze manier nog leiding wil zijn/worden.
Kaarten jullie dat ook aan bij de bevoegde instanties?
Ja, maar net door die versnippering wordt het erg moeilijk, zoniet onmogelijk om een eventueel budgettaire tekort met argumenten te staven in de Vlaamse Jeugdraad. De gemeenten krijgen meer autonomie, waardoor een onevenwicht tussen gemeenten optreedt. Dat maakt het voor ons als koepelorganisatie moeilijker om algemene afspraken te maken voor heel Chiro Nationaal.
Voelen jullie de recente besparingsoperatie van de Vlaamse overheid?
Echt lijden onder die besparingen doen we niet, maar meer middelen zijn natuurlijk altijd welkom. We hebben geen overschot, maar we geraken rond. Chiro speelt een belangrijke maatschappelijke rol en die willen we behouden.
De maatschappij is constant in verandering. Hoe gaat de Chiro daarmee om?
We houden om de vier jaar een onderzoek, waarin we onze gehele organisatie in vraag stellen. Daaruit leren we. Zo is er een speciale beroepskracht ingezet op diversiteit, met name mijzelf (lacht).
Elk jaar werken we rond een jaarthema en dat van september zal ‘Geef Kleur’ zijn. Met dat thema willen we specifiek op diversiteit inzetten. We vergaderen daar constant over – we hebben ook een commissie Diversiteit bij de Chiro.
Hoe wordt ‘Geef kleur’ ingevuld?
Via ons ledenblad geven we dat aan door middel van artikels en spelletjes rond diversiteit. Ook via Facebook proberen we dit te verspreiden. We proberen als organisatie onze vrijwilligers impulsen te geven. Vooral onze stadswerkingen zetten hier sterk op in.
Vanaf dit werkingsjaar willen wij meer inzetten op taal omdat we steeds vaker kinderen over de vloer krijgen die een taal spreken die totaal vreemd is voor onze leid(st)ers. Dat is een thema dat vooral sinds vorig jaar onze aandacht riep.
Staat jeugdbeweging automatisch voor inclusie?
Ik kan daar geen ja op antwoorden, hoewel ik dat graag zou willen. Bij de Chiro proberen we daar alleszins sterk op in te zetten. We willen dat Chiro een afspiegeling is van de samenleving in al zijn diversiteit. Zo staat er sinds kort op onze vacatures naast M/V ook gender X te lezen.
Hoe sterk blijven de katholieke waarden meespelen?
Onze basischirowaarden (graag zien, rechtvaardigheid en innerlijkheid, red.) kennen hun basis in het katholieke geloof. Vandaag de dag staan ze los daarvan, maar als Chiro zijn we trots op ons verleden en koesteren we dat dan ook.
Binnen onze werking kennen we “Spoor ZeS”. De Z en S staan voor zingeving en solidariteit. Spoor ZeS probeert de kippenvelmomenten tastbaarder te maken en onder woorden te brengen. De momenten die typisch Chiro zijn. Zij geven tips voor o.a. bezinningsmomenten en ook over spellen rond indompeling in een andere cultuur. In hoeverre het katholieke geloof nog meespeelt, hangt af van groep tot groep. Sommigen gaan nog naar misvieringen, anderen doen dat niet. Het hangt samen met tradities.
Ik kan mij inbeelden dat dat een drempel is voor mensen met een andere levensbeschouwelijk achtergrond. Hoe spelen jullie daarop in?
We gaan langs bij scholen om ons te laten zien en zo aan de leerlingen het gevoel te geven dat ze welkom zijn. Sinds kort wordt onze ouderbrochure (brochure met info voor de ouders van een Chirolid, red.) gedrukt in vijf verschillende talen, waaronder het Arabisch. Onze medische fiche wordt ook in twee talen rond gestuurd. Dat was nodig: we merkten dat ze vaak fout werd ingevuld.
Bij de Chiro proberen we onze drempels zo laag mogelijk te houden, maar dat is niet altijd genoeg. Het Platform voor Allochtone Jeugdwerkingen biedt een alternatief. Jongeren die zich niet thuis voelen in een bepaalde jeugdbeweging, kunnen bij hen terecht.
Is er vaak overleg met andere organisaties?
Via De Ambrassade, de koepelorganisatie van alle jeugdwerk in Vlaanderen, is er regelmatig overleg. Soms zitten diversiteitsmedewerkers van alle jeugdbewegingen samen om vooral verder in te gaan op dat thema. We proberen wel degelijk onze ideeën en bevindingen te delen met elkaar.
Wat is volgens u de ideale jeugdwerking?
De ideale jeugdwerking is er een waarin elk kind of jongere een plaats kan vinden en zich goed kan voelen. Of dit nu de Chiro is of iets anders, maakt mij niet uit. Maar we moeten uitkijken voor een tweesporenbeleid, met langs de ene kant de klassieke jeugdbewegingen waaronder Chiro, en langs de andere kant de doelgroepspecifieke organisaties zoals PAJ. Die twee soorten van organisaties opereren eerder naast elkaar dan met elkaar. Dat is jammer –we zouden van elkaar kunnen leren.
Wat verwacht je van het beleid, de komende jaren?
Wel, inzake dat tweesporenbeleid vraag ik me af of en hoe minister Gatz een brug wil bouwen tussen deze twee soorten organisaties. En ik zou ook willen weten waar de minister de middenweg ziet tussen besparen en mogelijkheid tot experimenteren. Door de besparingen zijn we verplicht ons als Chiro aan onze beleidsnota te houden. Ook bij het opstellen hiervan moeten we schiften. Het blijft volgens ons belangrijk om met experimenten te blijven innoveren.
© 2015 – StampMedia – Flore De Pauw
Dit artikel werd gepubliceerd door Allesoverjeugd.be op 21/09/2015